1. Điều kiện và thủ tục

Điều kiện để du học tại Nhật không đòi hỏi quá cao: Những HS đã học xong chương trình GD nhà trường 12 năm và tốt nghiệp PTTH với điểm trung bình khá trở lên. Bắt buộc phải qua một kỳ thi kiểm tra năng lực tiếng Nhật (có 4 cấp) tối thiểu du HS phải có chứng chỉ cấp 4 do các trường ĐH ngoại ngữ tại Việt Nam cấp. Khoá học tiếng này kéo dài trong khoảng thời gian 4 - 6 tháng và tổ chức thi cấp chứng chỉ vào tháng 12, tháng 1 hàng năm. Ngoài ra còn có một số trường ĐH, CĐ tại Nhật chấp nhận chứng chỉ tiếng tại Công ty tư vấn du học quốc tế Cát Tường (những khoá học tiếng ở đây thường xuyên khai giảng trong năm). Bên cạnh đó còn đáp ứng đủ điều kiện về sức khoẻ, nhân thân tốt...

Về thủ tục du học tại Nhật, du HS cần phải nộp đầy đủ hồ sơ, giấy tờ như: Bằng tốt nghiệp PTTH, giấy khai sinh gốc, học bạ cấp ba, sổ hộ khẩu và những tờ giấy có liên quan khác.

Khi đăng ký du học tại Nhật, du HS có thể đăng ký vào các chương trình đào tạo sau ĐH (có chứng nhận đã học một trường ĐH), các trường ĐH như trường ĐH Tổng hợp Obirin, trường ĐH Aichi, trường ĐH Chubu, trường ĐH Kyorin và các trường CĐ, trung cấp kỹ thuật khác. Các ngành học nhìn chung rất phong phú, đa dạng, có thể kể đến các ngành như: Khoa học Nhân văn, Kinh tế, Nghiên cứu quốc tế, Kinh tế và quản lý hành chính, Quản lý GD, Bảo hiểm, Xã hội học...

2. Tài chính và điều kiện ăn ở, sinh hoạt tại Nhật

Để du học tại Nhật, du HS không cần phải chứng minh tài chính. Phần lớn các trường tại Nhật tuyển sinh theo cách xét hồ sơ, tuỳ theo từng trường, có trường yêu cầu phải được gặp người bảo lãnh, người liên lạc... Trong trường hợp không có người bảo lãnh hay liên lạc thì những Công ty tư vấn du học quốc tế có thể giúp du HS làm thủ tục bảo trợ.

Người du học bắt buộc phải có một sổ tiết kiệm khoảng 20.000 USD tại Nhật Bản, đây là một trong những nguồn đảm bảo điều kiện tài chính cho mỗi du HS. Khi du học tại Nhật trên 1 năm, bắt buộc du HS phải gia nhập Bảo hiểm sức khoẻ toàn dân, tuy nhiên tuỳ theo từng vùng mà có những mức phí bảo hiểm khác nhau. Du HS nước ngoài không có thu nhập thường được giảm phí bảo hiểm.

Thời gian đầu người du học dành thời gian cho việc học tiếng từ 1 đến 2 năm tại Nhật, chứng chỉ tiếng Nhật cấp 4 được cấp ở Việt Nam chỉ là một trong những điều kiện đến Nhật chứ không đảm bảo cho việc tiếp thu tri thức tại các trường học ở Nhật. Thời gian học tiếng này có nhiều khóa học, khoá 6 tháng, khoá 1 năm và khoá 2 năm, chi phí cho những khoá học này từ 4000 USD đến 14.700 USD. Những năm học ĐH tiếp theo tuỳ vào từng vùng, từng trường mức học phí và chi phí sinh hoạt khác nhau. Tính theo thời giá hiện nay, chi phí tối thiểu cho 1 SV du học Nhật trong một tháng là 140.000 Yên (trong đó có cả tiền học phí).

Người du học có thể đăng ký ở tại KTX hoặc thuê nhà ngoài, có thể nói mọi chi phí ở Nhật đều hết sức đắt đỏ và nằm ngoài khả năng chi trả của một số người muốn du học tại Nhật. Một kinh nghiệm của những người từng du học tại Nhật khuyên rằng nên ở nhà người quen hoặc tìm những nguồn học bổng từ các trường ĐH của Nhật để có thể giảm những khoản chi tiêu này.

Mới đây, một chương trình hợp tác song phương giữa các trường ĐH danh tiếng tại Nhật với Công ty tư vấn quốc tế Cát Tường đã mở ra nhiều cơ hội mới cho HS-SV Việt Nam muốn du học Nhật Bản. Với chương trình này, du HS sẽ được hỗ trợ từ 60 - 80% chi phí về nhà ở, HS nước ngoài chỉ phải chi khoảng 50 USD/ 1 tháng ở KTX trong khi một SV quốc tế phải trả mức thuê nhà khoảng 250 - 300 USD/tháng. Giảm khoảng 30 - 50% học phí học tiếng Nhật và được giới thiệu một việc làm thêm phù hợp với thời gian học tập để trang trải cho các chi phí học tập, sinh hoạt. Đi làm thêm ở Nhật cũng là một cách học rất thực tế và mang lại hiệu quả trong việc học tiếng, đồng thời đó cũng là một cách học hỏi tích luỹ kinh nghiệm trong cuộc sống để phục vụ học tập và công việc sau này.

Hàng năm chính phủ Nhật Bản vẫn dành nhiều ưu đãi về tài chính cho du HS, bên cạnh các chương trình học bổng của trường còn có rất nhiều chương trình học bổng của chính phủ Nhật Bản dành cho HS Việt Nam. Tuy nhiên, các nguồn học bổng này chủ yếu dành cho SV đang theo học tại các trường ĐH tại Nhật, do vậy khi trở thành SV ĐH tại Nhật, người du học sẽ có cơ hội có được học bổng từ những nguồn khác nhau khi có thành tích xuất sắc trong học tập.